ترجمه و تلخیص: زهرا آهنبر – ایران
شکرگزاری (Thanksgiving) یا روز شکرگزاری، یکی از تعطیلات سالانهٔ کاناداست. هر سال در دومین دوشنبهٔ ماه اکتبر مردم به شکرانهٔ محصولات و دیگر موهبتهای بهدستآمده در طول سالی که گذشت، جشنی برگزار میکنند.
از ۶ نوامبر سال ۱۸۷۹ که مجلس روز ملی شکرگزاری را اعلام کرد، این مراسم بهصورت رسمی بهعنوان یکی از تعطیلات سالانهٔ کانادا جشن گرفته میشد. با اینکه ابتدا تاریخ این جشن ثابت نبود و سل به سال تغییر میکرد، معمولاً به سومین دوشنبهٔ ماه اکتبر موکول میشد. در ۳۱ ژانویهٔ ۱۹۵۷ مجلس روز ملی شکرگزاری را بهعنوان تعطیل رسمیِ سالانه در دومین دوشنبهٔ ماه اکتبر اعلام کرد.
شکرگزاری در بیشتر مناطق کانادا تعطیلاتی رسمی است که دلایل مذهبی دارد، اما در استانهای سواحل اقیانوس اطلس (جزیرهٔ پرنس ادوارد، نیوفاندلند و لابرادور، نیوبرانزویک و نوا اسکوشیا) تعطیلاتی اختیاری است. البته شرکتهای دولتی تابع دولت فدرال (مانند شرکتهای مشغول به کار در زمینهٔ ارتباطات راهدور و بانکداری) جدای از استان خود، این روز را تعطیلی در نظر میگیرند.
در این روز، تمامی بخشهای بانکی و ادارات پست تعطیلاند. بسیاری از ادارات، مشاغل، و فروشگاهها نیز در این روز تعطیلاند. برنامهٔ کاری وسایل نقلیهٔ عمومی نیز در این روز ممکن است کم یا کاملاً متوقف شود.
شکرگزاری بهعنوان جشنی عبادی مشابه جشن سپاسگزاریای است که هنگام برداشت محصول در قارهٔ اروپا برگزار میشود. در این جشن کلیساها با ظرفهای قیفمانند که پر از میوهها و محصولات فصل است مانند کدوتنبل، ذرت، خوشههای گندم و دیگر محصولات تزئین میشوند و سرودهایی برای برداشت محصول در روز یکشنبهٔ قبل از تعطیلات آخر هفتهٔ شکرگزاری خوانده میشود. گاهی ممکن است کاناداییها بهجای روز دوشنبه، در شنبه یا یکشنبهٔ پیش از آن دور هم جمع شوند و این روز را جشن بگیرند.
غذاهای سنتی که در این روز سرو میشوند، شامل بوقلمون کبابی شکمپر، پورهٔ سیبزمینی، سس گوشت، سیبزمینی شیرین، سس زغالاخته، ذرت شیرین، پای کدوتنبل و انواع سبزیجات فصل پاییز است.
لیگ فوتبال کانادا نیز مسابقاتی بههمین مناسب برگزار میکند که تیمهای شرکتکننده در آن هرساله تفاوت دارند و بازیها در بعدازظهر روزهای دوشنبه انجام میشوند. در سالهای اخیر مونترآل آلوئتس میزبان دائمی این بازیهای فوتبال بوده است. همچنین در فستیوال ماه اکتبر، در شهرهای کیچنر و واترلو مراسم رژهای بههمین مناسبت برگزار میشود که بهصورت مستقیم از شبکه سیتیوی یا با کمی تأخیر بهصورت ضبطشده، پخش میشود.
شکرگزاری در کانادا با روز کلمب و روز آمریکاییهای بومی در آمریکا ( البته بیشتر کشورهای نیمکرهٔ غربی روز کلمب را ۱۲ اکتبر قرار دادهاند)، مصادف است. بههمین دلیل شهرهایی در آمریکا که عموماً پذیرای حجم زیادی توریست کاناداییاند، فستیوالهای پاییزی خود را با توریستهای کانادایی جشن میگیرند. بعضی از شهرهای مرزی نیز مورد هجوم آن دسته خریداران کانادایی قرار میگیرند که میخواهند از قیمتهای مناسب فروشگاهها در این تعطیلات استفاده کنند. در ایالات متحده نیز روز شکرگزاری جشن گرفته میشود که تاریخ آن چهارمین پنجشنبهٔ ماه نوامبر است.
بهگفتهٔ بعضی از مورخان، اولین جشن شکرگزاری در آمریکای شمالی در سال ۱۵۷۸ پس از بازگشت مارتین فروبیشر از سفر تحقیقاتی و طولانیاش در جستجوی گذرگاه شمالغربی به شکرانهٔ نجات معجزهآسا و عجیبش در این سفر طولانی و خطرناک برپا شد.
سالها بعد مهاجران فرانسوی به همراهی ساموئل دو شامپلن از اقیانوس گذشتند و خود را به آمریکا رساندند و جشن سپاسگزاری گرفتند. آنها با اولین همسایگان بومی خود جشن گرفتند و شادی و غذاهایشان را با هم تقسیم کردند.
پس از پایان جنگ ۷ ساله در سال ۱۷۶۳، با واگذاری فرانسهٔ نو به بریتانیا، شهروندان هالیفاکس روز خاصی را برای شکرگزاری مشخص کردند، اما این جشن هرساله نبود.
با فرار پناهندگان آمریکایی (که به بریتانیای کبیر وفادار مانده بودند) از جنگ داخلی ایالات متحده، آئین و رسوم مختلف جشن شکرگزاری (مانند پختن بوقلمون، کدوحلوایی و غیره) به کانادا وارد شد.
کانادای سفلی و کانادای علیا جشن شکرگزاری را در دو روز مختلف برگزار میکردند. برای مثال، در سال ۱۸۱۶ پس از خاتمهٔ جنگ میان کانادا، ایالات متحده و بریتانیای کبیر هر دو جشن شکرگزاری برگزار کردند، اما جشن کانادای سفلی در ۲۱ ماه مه و جشن کانادای علیا در ۱۸ ژوئن برپا شد. پس از شورشهای زیاد این دو بخش با هم ادغام شدند و استان واحد کانادا تشکیل شد که شاهد ۶ جشن شکرگزاری از ۱۸۵۰ تا ۱۸۵۶ بود.
اولین روز شکرگزاری پس از کنفدراسیون کانادا در ۵ آوریل ۱۸۷۲ بهعنوان تعطیل رسمی جشن گرفته شد که بهدلیل بهبودی شاهزادهٔ ولز از بیماریای کشنده بود.
از سال ۱۸۷۹ این جشن سالانه برپا میشد، اما تاریخ آن در اواخر اکتبر یا در اوایل نوامبر (با مناسبت و تاریخهای متفاوت) بود. پس از پایان جنگ جهانی اول، روزهای شکرگزاری و خاتمهٔ جنگ (Armistice Day) هر دو در دوشنبهای نزدیک ۱۱ نوامبر جشن گرفته میشد. ده سال بعد در سال ۱۹۳۱ این دو روز از هم جدا شدند و روز خاتمهٔ جنگ به روز یادبود (Remembrance Day) تغییر نام داد و روز شکرگزاری به دومین دوشنبهٔ ماه اکتبر منتقل شد (به استثنای سال ۱۹۳۵ که برای انتخابات عمومی جابهجا شد). از سال ۱۹۵۷ به بعد، همیشه روز شکرگزاری، دومین دوشنبهٔ ماه اکتبر بوده است. همچنین مضمون تعطیلات شکرگزاری هرساله برای بازتاب و سپاسگزاری از رویدادی ویژه تغییر میکند. در سالهای اول این جشن بهمناسبت وفور محصول و گهگاه سالگرد رویدادی خاص برگزار میشد.
منبع: ویکیپدیا